మానవతావాదాని కనుగుణంగా చట్టాల రూపకల్పన-2

వ్యవస్థ మీద – నష్టపోయినవారికి న్యాయం చేసే బాధ్యత ఎంతైతే ఉందో, ఏ తప్పూ చేయనివారినీ, వారి పరువుప్రతిష్ఠల్నీ కడుపులో పెట్టుకుని కాసే బాధ్యత కూడా అంతే ఉంది. కానీ వర్తమాన సమాజం ఈ రెండో బాధ్యతని గాలికొదిలేసిన వైనం గోచరిస్తోంది. దురదృష్టవశాత్తూ ప్రస్తుతం - మానవతావాదమంటే ఏంటో బొత్తిగా తెలీని మనలాంటి దేశాలతో పాటు అది బాగా తెలిసిన పురోగత దేశాలతో సహా  ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆరోపకుల న్యాయమే (Accusors’ justice) అమల్లో ఉంది. అంటే ఆరోపించినవారి మాటల్నే పాటిగా తీసుకుని ఆరోపితుల (accused) ని అవమానించడం, బద్నాం చేయడం, వారి హక్కుల్ని హరించడం, ఏ అనుమానమొస్తే ఆ అనుమానం ప్రకారంగా కొత్తకొత్త సెక్షన్లు బనాయించి ఇఱికించడం, తప్పు చేయలేదని రుజువుచేసుకునే బాధ్యతని ఆరోపితుడి మీదే పెట్టడం, ఆరోపణల వెనక పకడ్బందీ కుట్రలుండొచ్చుననే గతానుభవ గుణపాఠాల్ని పరిగణనలోకి తీసుకోకుండా, ఆరోపకులు చెప్పినదల్లా నమ్మేసి, ఆ ప్రాతిపదికన విచారణ జఱపడం, ఆరోపకులకు సంపూర్ణ విశ్వసనీయత, వారికి రాజపూజ్యం- ఇవన్నీ ఈ Accusor’s justice లో భాగం.

దీన్ని పూర్వశతాబ్దాల పాలకులు కనిపెట్టగా, దాన్ని సరిదిద్దడం మానేసి, సమకాలీనులు సైతం, తమ తమ వ్యూహాల కొద్దీ యథాతథంగా కొనసాగిస్తున్నారు. ఫలితార్థంగా Accusor’s justice కి సంబంధించిన పలు అన్యాయపు టధికరణాలతో మన చట్టాలు పొంగిపొర్లుతున్నాయి. పూర్తి ఏకపక్ష ధోరణితో కూడిన ఈ ఆరోపకుల న్యాయం విక్రేతల విపణి (sellers’ market) కంటే ఎక్కువ ధర్మబద్ధమైనది కాదని అందఱూ గ్రహించే రోజు రావాలి.

ఇదే క్రమంలో – తమ అదుపులో ఉన్నవారి పట్ల క్రూరంగా ప్రవర్తించడాన్ని కూడా మానవతావాదం అంగీకరించదు. అదుపులో లేకపోయినా అనుమానితుల్ని హింసించడం, లేదా మనసులో ఇంకేదో పెట్టుకుని కేవలం అలా హింసించడం కోసమే మనుషుల్ని ఏదో ఒక వంకతో అదుపులోకి తీసుకోవడం– ఇవి కూడా మానవతావాదానికి విరుద్ధమే. హింసకు తాళలేక ఒకడు ఓ పనిని తన మీద వేసుకుంటే అది హింసకుల విజయం కాదు. అలా హింసించి ఒప్పించడమే కరెక్టంటే మనకో వ్యవస్థ అవసరమే లేదు. ఏ దారిన పోయే దానయ్యని అందుకు అనుమతించినా అతను కూడా చెయ్యగలడు. విచారకరమైన విషయమేంటంటే తమదాకా రానంతవఱకూ అందఱూ ఈ అలవాటుని సమర్థిస్తారు. పవిత్రులమనుకునేవారు అపవిత్ర పద్ధతుల్ని  సమర్థించకూడదు. న్యాయాన్ని అమలు జఱిపే పద్ధతి కూడా న్యాయంగానే ఉండాలి.

నేఱస్థులు కూడా మనుషులేనని మానవతావాదం పేర్కొంటుంది. నేఱం ఆరోపించక ముందటి క్షణం దాకా వారు మనతో పాటు పుట్టి, మనతో పెఱిగి మన మధ్య తిరిగినవారే. అలాంటివారిని హఠాత్తుగా అస్పృశ్యుల్నీ, హక్కురహితుల్నీ చేయడం తగదు. నేఱాలకు వాటిని చేసిన వ్యక్తుల్నే పూర్తి బాధ్యులు గా చిత్రించడం కూడా సరికాదు. నిజానికి అందుకు పరోఽక్ష కారణం సమాజమే. సమాజం వ్యాప్తి చేసే తప్పుడు భావజాలమూ, అది సృష్టించే పరిస్థితులూ మనుషుల్ని నేఱాలకు పురికొల్పుతున్నాయి. ఇవి గాక చట్టాల ద్వారా కృత్రిమంగా సృష్టించబడే నేఱాలు కొన్ని ! నేఱారోపణలు లేని వ్యక్తులకుండే అన్ని పౌర, మానవ హక్కులూ ఆరోపితులకీ, నేఱస్థులకీ సైతం ఉన్నాయి, ఉండాలి.

న్యాయమనేది ఈ కాలంలో కలవారికీ, లేనివారికీ సమానంగా అందని ద్రాక్షే. ఎందుకంటే దాన్ని ప్రభుత్వమూ, రాజకీయ పక్షాలూ, వాటి అనుబంధసంస్థలూ, అనుబంధ మీడియా శాసిస్తున్న ఘోర దుర్దశలోకి వచ్చిపడ్డాం. మన చట్టాలు కొన్ని సినిమా స్క్రిప్టుల్లాంటివి. వాటిల్లో ఒక హీరో, ఒక హీరోయినూ, ఒక విలనూ, ఒక కమెడియనూ అందఱూ ముందే నిర్ణయమైపోయి ఉంటారు. కనుక ఎవఱు ఎవఱిమీద వ్యాజ్యం వేస్తే ఎవఱు గెలుస్తారో పసిపిల్లవాడు కూడా చెప్పేయగలడు. అందుకోసం మనకో వకీలు అవసరం లేదు. వీటి స్థానంలో మానవతాదృక్పథంతోనూ, సర్వజన సమదృష్టితోనూ కూడి “కక్షిదారుల్లో మేము సూచిస్తున్న ఒకఱి పక్షాన నిలబడి తీఱాల్సిందే” నంటూ పోలీసుల్నీ, న్యాయమూర్తుల్నీ ఒత్తిడిచేయని, మనస్సాక్షి కనుగుణంగా నిర్వర్తించాల్సి ఉన్న వారి స్వచ్ఛంద వృత్తిధర్మంలో జోక్యం చేసుకోని, తటస్థ -నిష్పక్షపాత-ఉదారవాద చట్టాలొస్తే బావుంటుంది.

మనకు ఈ మానవనిర్మితమైన ప్రత్యక్ష నరకాల స్థానంలో పరివర్తనాలయాలు (Reformatories) కావాలి. సంపన్న కుబేర మీడియా, ప్రయోజన గుంపులూ, కలిసి సంయుక్తంగా నిర్వహిస్తున్న సమకాలీన Street justice/ Rowdy justice స్థానంలో Professional justice కావాలి. నానా రకాల రాగద్వేషాల వల్లా, ప్రలోభాల వల్లా, పక్షపాతాల వల్లా ప్రచోదితులైనవారిచ్చే తప్పుడు సాక్ష్యాల / తీర్పుల స్థానంలో వాస్తవికమైన భౌతిక రుజువుల మీద ఆధారపడ్డ Scientific justice కావాలి. 


విదేశీయుల పట్ల కూడా దయనూ, ఆదరాన్నీ ప్రదర్శించడం

నేడు విదేశీయులంటే ప్రపంచవ్యాప్తంగా నిరసనభావమూ, ద్వేషమూ ఉన్నాయి. కొన్నిసార్లు తమ ప్రాంతానికి చెందినవారు కాకపోతే స్వదేశస్థుల్ని కూడా ద్వేషిస్తున్నారు. వట్టి ద్వేషించడంతో ఆగకుండా కొండొకచో దోపిడీకి, చట్టబద్ధ/ చట్టవిరుద్ధ హింసలకీ, కించపఱపులకీ పాల్పడుతున్నారు కూడాను. దీనికి మూడు కారణాలు: 

ఒకటి– తాము తమ దేశానికి/ ప్రాంతానికి వేలాది సంవత్సరాలుగా పాతకాపులమనే విశ్వాసం. అందువల్ల తమ ప్రాంతం తమ తరతరాల పిత్రార్జితమూ, గుత్తసొత్తూ అనే అభిప్రాయం. 

రెండోది– ఇదివఱకు సాయుధంగా వలసొచ్చిన కొందఱు విదేశీయులతో తమకు కలిగిన రాజకీయానుభవాల చేదు. 

మూడోది– విదేశీయులు/ పరప్రాంతీయులు తమకంటే తెలివైనవారో, బలవంతులో కావచ్చు గనుక, వారు తమ వనరుల్నీ, అవకాశాల్నీ దొఱకబుచ్చేసుకుని తమకు లేకుండా చేస్తారేమోనన్న భయం.

సుదూర చరిత్రని గమనంలో ఉంచుకున్నప్పుడు ఏ దేశమూ ఏ మానవ సమూహపు గుత్త సొత్తూ కాదని అర్థమవుతుంది. మానవసమూహాలు ఇప్పుడున్న దేశాల్లోనే ఐదువేలేళ్ళ క్రితం లేరు. ఇంకో ఐదు వేలేళ్ళ తరువాత వీరెక్కడికి వెళ్ళబోతారో తెలీదు. ప్రతి మానవ సమూహమూ ప్రస్తుతం తనదిగా భావిస్తున్న దేశానికి/ ప్రాంతానికి బైటినుంచి వచ్చినదే. దేశాలు జాతుల గుత్తసొత్తులనే అభిప్రాయం ప్రబలిపోవడానికి కారణం, క్రీ.శ. 14–15 శతాబ్దుల నుంచి వ్యాప్తిలోకొచ్చిన జాతీయవాదం. తత్కాలీనులకి అది ప్రగతివాదం, అభ్యుదయవాదం. ఆ యుగీన జీవితాలకి అదే ఓ పెద్ద మానవతావాదం కూడా. 

ఆ మనోవైఖరికి భౌతిక కారణాలున్నాయి. ఆ రోజుల్లో గుఱ్ఱాలు తప్ప వేఱే రవాణా సౌకర్యాలెఱగరు. రాజ్యాల భౌగోళిక అధికార పరిధి ఆ విధమైన రవాణాపరిమితుల చేత సీమితమై ఉండేది. వారి నెత్తిమీద సువిశాల సామ్రాజ్యాలు కూడా లేకపోలేదు. కానీ ఆ సమ్రాట్టులెవఱూ నేరుగా కాక జిల్లాస్థాయి రాజుల ద్వారానే పరిపాలించేవారు. ఈ చిన్నచిన్నరాజ్యాల మధ్య అడపా దడపా చాలా ఘర్షణలు చెలరేగుతూండేవి. అభివర్ధిత సమాజానికి ఓ దశలో ఈ చిన్నరాజ్యాల ఆర్థిక వ్యవస్థ కాలవిరోధం (anachronism) గా కూడా పరిణమించింది. అందుకని అప్పట్లో వారు ఆలోచించారు: “ఒకే భాష, ఒకే మతమూ, సంప్రదాయాలూ గల మనమంతా ఈ విభేదాలు మర్చిపోయి, మన జిల్లాలన్నింటినీ విలీనం చేసి ఒకే ఒక పెద్దరాజ్యంగా ఏర్పడితే బావుంటుందేమో కదా?” అని! ఫలితంగా యూరప్ ఖండంలో ఒకే భాషా, సంస్కృతీ గల పెద్దపెద్ద జాతీయరాజ్యాలు చాలా ఏర్పడ్డాయి. వాటి ఆవిర్భావంతో యూరప్ ఓ పెద్ద ముందడుగు వేసినట్లయింది.  ఎందుకంటే తరువాతి కాలంలో యూరోపియన్లు ప్రపంచవ్యాప్తంగా సామ్రాజ్యాలు స్థాపించడానికి మూలం, తొలుత తమ స్వఖండంలో జాతీయ రాజ్యాల్ని స్థాపించుకోవడమే.

జాతీయరాజ్యాల నేర్పఱచుకున్న రోజులకీ, నేటికీ మధ్య ప్రపంచం చాలా మారిపోయింది. ఈనాడు ఒక్కరోజులో సగటు మానవుడు ప్రయాణించగల దూరం 16,000 కిలోమీటర్లు. అటువంటప్పుడు 100 కిలోమీటర్ల వేగానికి ప్రతిస్పందనగా ఉప్పతిల్లిన 14 వ శతాబ్దపు జాతీయవాదం దగ్గఱే మనం మానసికంగా, బౌద్ధికంగా స్తంభించిపోవడంలోని ఔచిత్యం పునరాలోచనీయం. జాతీయవాదం కూడా అన్ని ఇతర వాదాల్లోనూ సర్వసామాన్యంగా దర్శనమిచ్చే తభావతుల కతీతం కాదు. కనుక ఇప్పుడు మన మానవప్రేమ జాతీయవాదస్థాయి నధిగమించాల్సిన అవసరముంది. నిజానికి కొంతమేఱకు అధిగమించాం కూడా. కారణమేదైనా కానివ్వండి. మనవారు లక్షలాదిగా వలసపోతూండడమే ఇందుకు నిదర్శనం. దరిమిలా నేడు జాతీయవాదం ప్రభుత్వాలకీ,  రాజకీయపక్షాలకీ పరిమితం.

మనం ఇతర దేశాలకి వలసపోవడమే కాదు, మన దేశానికి వలసొచ్చే విదేశీయుల పట్లా, పరప్రాంతీయుల పట్లా కూడా సహనంతోనూ, ఆదరంతోనూ వ్యవహరించాల్సి ఉంది. వారిని శత్రువుల్లా చూసే ధోరణి పోవాలి. సర్వస్వామ్యాలూ ప్రసాదించాలని ఎవఱూ అనరు. కనీసం వారి మానవహక్కుల నైనా హరించకుండా జాగ్రత్త వహించాలి. నానా కారణాల్ని పురస్కరించుకుని స్వదేశంలో వేధింపులకు గుఱయ్యేవారు విదేశాలకు శరణార్థులుగా వెళ్ళడం తఱచు. కానీ అలాంటివారికి ఆశ్రయమిచ్చే విషయంలో అన్ని దేశాలూ తటపటాయిస్తూంటాయి. వేధించేది చాలక ఇంటర్ పోల్ సహాయం తీసుకుని వారిని వేటాడేవారున్నారు. ఈ పరిస్థితి మారాలి. ఒకవేళ ఎవఱైనా నిజంగానే తప్పుచేసి విదేశాలకు పారిపోతే, అది వారు తమకు తాము విధించుకున్న దేశ బహిష్కార శిక్ష. అది వారి ఖర్మ. అందుకు సంతోషించాలే తప్ప వారిని వెంటాడి మఱీ స్వదేశానికి తెచ్చే పనేముంది ?